Nguyên nhân và bệnh sinh
Nguyên nhân chính xác vẫn chưa được biết rõ, tuy nhiên có thể sự bất thường ở vùng hạ đồi có vai trò nào đó trong đau đầu chuỗi. Bệnh thường diễn ra với chu kỳ đều đặn như đồng hồ trong ngày, và chu kỳ của những đợt đau đầu chuỗi thường liên quan đến các mùa trong năm.
Những chu kỳ trên gợi ý cho chúng ta thấy rằng có thể đồng hồ sinh học của cơ thể có tham gia một vai trò nào đó. Ở người, đồng hồ sinh học nằm ở vùng hạ đồi là khu vực nằm sâu trong trung tâm não. Bất thường vùng hạ đồi có thể giải thích được tính chất thời gian và chu kỳ của đau đầu chuỗi. Một số nghiên cứu đã phát hiện được có sự gia tăng hoạt động ở vùng hạ đồi trong cơn đau của bệnh nhân bị bệnh này.
Một số yếu tố khác có thể liên quan đến tiến triển của đau đầu chuỗi bao gồm:
- Hormon: Những bệnh nhân có bất thường về nồng độ của một số hormon trong cơ thể, chẳng hạn như melatonin và cortisol, trong đợt đau đầu.
- Những chất dẫn truyền thần kinh: Sự thay đổi nồng độ của một số chất hóa học có chức năng dẫn truyền các tín hiệu trong não, như serotonin, cũng có thể có vai trò
Đau đầu chuỗi thường không có yếu tố kích thích chẳng hạn như thức ăn, thay đổi hormon, hoặc stress. Nhưng khi đang trong đợt đau đầu chuỗi, uống rượu có thể gây kích thích những cơn đau đầu dữ dội. Do đó, nhiều bệnh nhân bị đau đầu chuỗi nên tránh uống rượu trong khoảng thời gian xảy ra cơn. Những kích thích khác có thể gặp bao gồm sử dụng một số loại thuốc, chẳng hạn như nitroglycerin, là một loại thuốc dùng để điều trị bệnh tim.
Người có nguy cơ mắc bệnh
- Nam giới: Nam giới bị đau đầu chuỗi nhiều hơn nữ.
- Người trưởng thành: Hầu hết những bệnh nhân bị đau lần đầu tiên vào khoảng cuối những năm 20 tuổi, tuy nhiên đau đầu chuỗi có thể xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi nào.
- Người da đen: Người da đen bị nhiều hơn người da trắng.
- Hút thuốc lá: Nhiều cơn đau đầu xuất hiện khi bệnh nhân hút thuốc lá.
- Uống rượu: Rượu có thể kích thích gây đau đầu nếu bạn đang trong nguy cơ
- Tiền sử gia đình: Nếu cha mẹ hay anh chị em ruột đã từng bị đau đầu chuỗi, bạn rất có khả năng cũng bị bệnh như vậy.
Dấu hiệu, triệu chứng
Đau đầu chuỗi diễn ra nhanh chóng và thường không có dấu hiệu báo trước. Những dấu hiệu và triệu chứng thường gặp là:
- Đau nặng thường ở xung quanh mắt, nhưng cũng có thể lan ra những khu vực khác như mặt, đầu, cổ và vai.
- Đau chỉ ở một bên.
- Bệnh nhân không thể ngồi yên một chỗ do đau.
- Tiết nước mắt nhiều.
- Đỏ mắt ở bên đau.
- Nghẹt hay chảy nước mũi ở bên đau.
- Vã mồ hôi, hoặc tái nhạt ở mặt.
- Sưng, phù nề xung quanh mắt ở bên đau.
- Giảm kích thước đồng tử.
- Mí mắt rũ xuống.
Cơn đau thường được mô tả như là một cảm giác chói, xuyên thủng hoặc bỏng rát. Những bệnh nhân bị bệnh này mô tả cảm giác của họ khi bị đau như là bị một que lửa nóng đâm vào mắt hoặc mắt như bị đẩy ra khỏi hốc mắt. Những bệnh nhân đau đầu chuỗi không ngồi yên một chỗ mà thường đi qua đi lại hoặc ngồi đung đưa đầu liên tục theo hướng trước – sau để làm dịu cơn đau.
Cách điều trị đau đầu chuỗi
Đau đầu chuỗi ít gặp và cũng không gây đe dọa tính mạng. Một đợt đau đầu có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng. Điều trị đau đầu chuỗi có thể giúp cho cơn đau diễn ra ngắn hơn và ít nặng nề hơn. Cơn đau đầu này có thể được điều trị bằng những biện pháp đơn giản sau, theo Boldsky.
Bình xịt mũi capsaicin. Nghiên cứu cho thấy ớt có chứa một hợp chất được gọi là capsaicin có thể làm giảm cơn đau đầu chuỗi. Vì vậy, bình xịt mũi chứa capsaicin cũng được cho là loại bỏ lượng hóa chất liên quan đến cơn đau đầu chuỗi.
Thực phẩm giàu magiê. Nếu bị đau đầu chuỗi thường xuyên, bạn nên biết rằng hàm lượng magiê trong cơ thể bạn thấp. Lúc này kết hợp thêm các loại thực phẩm giàu magiê trong chế độ ăn uống càng nhiều càng tốt như hạnh nhân, quả vả và quả bơ. Bạn cũng có thể uống thuốc bổ chứa magiê.
Hóc môn melatonin điều chỉnh các mô hình giấc ngủ. Nghiên cứu cho thấy nếu cơ thể có hàm lượng melatonin thấp, bạn sẽ bị cơn đau đầu chuỗi hành hạ. Một nghiên cứu được công bố trên chuyên san Headache giải thích rằng bổ sung melatonin có hiệu quả hơn trong điều trị đau đầu chuỗi. Bổ sung melatonin mỗi ngày, hai giờ trước khi đi ngủ. Tuy nhiên, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung melatonin.
Trà gừng chứa một thành phần được gọi là gingerol được biết là có đặc tính trị liệu. Hợp chất này làm cho gừng có tác dụng chống ô xy hóa và kháng viêm rất mạnh có thể giúp điều trị các cơn đau đầu chuỗi. Uống trà hai lần một ngày có tác dụng thổi bay cơn đau đầu.
Vitamin B2 (còn gọi là riboflavin) có thể giúp giảm mức độ nghiêm trọng và tần suất đau đầu chuỗi. Một nghiên cứu được công bố trên chuyên san European Journal of Neurology cho thấy những tình nguyện viên được cho uống 400 mg viên nang vitamin B2 mỗi ngày ít bị đau đầu chuỗi.
Vì vậy, bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin B2 (đậu hũ, sữa, cá, nấm, thịt bò, thịt heo, trứng, cải bó xôi, hạnh nhân, quả bơ) vào chế độ ăn uống. Vì thiếu hụt vitamin này có thể gây tổn thương thần kinh và viêm, dẫn đến đau đầu chuỗi.
Thở sâu cho phép cơ thể hấp thụ nhiều khí ô xy hơn vào não giúp giảm đau. Mỗi khi bị đau đầu chuỗi, hãy cố thực hiện các bài tập hít thở sâu.
Tinh dầu từ một số loại thực vật có hợp chất tạo hương thơm đã được chứng minh có tác dụng giảm đau đầu chuỗi. Tinh dầu chứa những đặc tính trị liệu hoạt động bằng cách xoa dịu các dây thần kinh và xua tan cơn đau trên cơ thể. Đặc biệt là tinh dầu bạc hà và tinh dầu hoa oải hương giảm đau đầu chuỗi một cách tự nhiên.
Quan trọng nhất vẫn là cần phải trực tiếp tới bệnh viện khám để đánh giá tình trạng bệnh lý bạn đang gặp phải, xác định nguyên nhân gây bệnh và tình trạng bệnh lý hiện tại. Có thể chỉ định chụp phim X-quang, MRI, CT…và làm các xét nghiệm nếu cân thiết.